
KÜLTÜREL MİRAS VE TASARIM
Son sene aldığım seçmeli derslerin birinde eski Ankara'yı analiz etme şansımız oldu.. Kimliği olan bir mekanı hemen bitişiğindekinden daha çok bilmemizden kaynaklı bir sorun üstünden çalışmamı gerçekleştirdim ve konuyla ilgili bir senaryo ürettim. Başrolde Sezar var hepimizin bildiği, Ulus'ta bir tura çıkar ve bakın nerelerden geçer, nelere rastlar, neler hisseder ???
Eğer bir zaman makinesi olsa ve Sezar'ımız günümüze ışınlansa ...











Hocalarıma bu derste bize kazandırdıkları için teşekkür ederim... Lisans dönemimin en eğlenceli derslerinden biriydi desem yalan olmaz :)
…. kendisinden sonra tahta çıkan evlatlığı ve varisi olan Augustus, “Caesar”‘ı da ismine ekler. Dahası Augustus, kendi üvey oğlu ve varisi Tiberius Claudius Nero’nun adını da Tiberius Julius Caesar olarak değiştirir. Ulus’ta Hacıbayram Camii’nin bitişiğinde bulunan Augustus Tapınağı, Kibele ve Men’e tapınılan bir mabed üzerinde inşa edilmişti. Tanrılaştırılmış Roma İmparatoru Augustus’un kült heykeline ev sahipliği yaptı. Sonraki zamanlarda kiliseye dönüştürülerek Hristiyan cemaatine hizmet etti. XV.Yüzyılda, Bayrami tarikatına mensup Hacı Bayram-ı Veli adına inşa edilen külliyenin camisi, tapınak ile duvar duvara yapıldı. Tanrı ve insan ilişkisi farklı dinler ve inançlar üzerinden asırlardır bu noktada devasa ibadethaneler ile yaşamaya devam ediyor. Augustus Tapınağı`nın bitişiğinde yer alan cami, 1427-1428 yıllarında Hacı Bayram Veli tarafından yaptırılmıştır. Doğu duvarı Augustus Tapınağı’na, güney duvarı Hacı Bayram Türbesi’ne dayanır. Selçuklu mimarisi stilinde inşa edilmiş olan cami Mimar Sinan tarafından onarılmıştır. Uzunlamasına dikdörtgen planlı, taş kaideli, tuğla duvarlı, kiremit çatılı bir yapıdır. Türbenin güneydoğu duvarında yükselen iki şerefeli minaresi kare planlı, taş kaideli ve silindirik tuğla gövdelidir. Alt pencereler dışta sivri kemerli nişlerle kuşatılmıştır. Üst pencereler sivri tuğla kemerlidir. Ahşap mihrabı 17. yüzyıl sonunda ünlü Nakkaş Mustafa tarafından işlenmiş olan cami daha sonra Kütahya çinileri ile süslenmiştir. Sanat değeri yönünden ilgi çekici olan bu cami halen Ankara`nın en önemli camilerinden birisidir. Camiden bu kadar net bir şekilde bahsedebilmemize karşın Augustus Tapınağı burada önemini yitirmekte ve ne yazık ki gelecek nesillere aktarılamayacak hale gelecektir. Çoğu ziyaretçinin yanından geçip gittiği koca anıt korunarak gelecek kuşaklara aktarılmalıdır. Ulus’un kaybedilen bir değeri olmamalıdır.
!!!
Çalışmamın amacı Augustus’un yaşıyor olduğunu varsayarak tapınağının civarında ilk ziyaret edeceği mekanları yansıtmaktı. Eğer bir zaman makinesi olsaydı ve Augustus Caesar günümüze ışınlansaydı göreceği ilk yer kendi tapınağı, başarılarının üzerinde yazılı olduğu anıt olacaktı. Ardından ziyaretine tapınağın hemen yanında bulunan Hacı Bayram Camisine giderek devam edecekti. Ulus’un en yüksek noktası kale sokaklarından geçmeden durmazdı diye düşünüyorum. Bir sonraki durağı tabiî ki kale olacaktır, yolda karşılaştığı çocuklar, mahalle sakinleri, sokak müzisyenleri, satıcılar… Hepsi hayretle ona bakacaklardı. Ve nihayetinde dar sokaklardan geçip kaleye ulaşacaktı.
Caesar Kale gezintisinden sonra Ulus’un tarihi çarşısına ‘balık hali’ne gidip birazda yerli mal kokusu alacaktır. Taze balıklar ve satıcıların yükselen sesleri her yerde… Son durak Zafer Anıtı. Ankara’mızın simgesi. Sıkışan kent meydanında hemen herkesin önünden geçip gittiği diğer özel alanlardan bir diğeri. Kentin eski merkezinin ortasında trafik gürültüsünden ve araç trafiğinin gerisinde kalan ama buna rağmen ihtişamını koruyan diğer anıt. Ve sonrasında Ankara’nın diğer noktalarına gidebilmesi için bir dolmuş durağı….
Ocak 2019 hatırası Caesar ve Ulus gezintisi ve son durağı bindiği 2019 dolmuşu …Ulus denince akla gelen ilk yerleri, kimlik yaratan yerleri Caesar’a gezdirmek istedim. Kendi kadrajımdan Caesar’ı sizinle buluşturmak, aslında değerinin farkında olunmayan koca bir anıta adını veren kişiyle sizi tanıştırmaktı amacım. Yanı başındaki ibadet alanının yapılışından şimdiye kadar geçen sürede farklı etnik gruplara ve din gruplarına ev sahipliği yapan kocaman bir alanda tarihi izler ve çokça yaşanmışlık var…
Bu yaşanmışlıkları, yaşayan önemli isimleri, değerleri kaybetmeden gelecek nesillere aktarmalıyız. Geçmişten bir liderle günümüzde Ulus’un bellek oluşturan alanlarında neler yapılabilirdi ? Augustus’u daha önce yeterince tanıyor muydunuz? Artık aklınızda Augustus’un silüeti betimlendi ve kimliğini kaybetmeye yüz tutan bir anıtı biliyorsunuz.
:) :) :)
Sezar'ı anlatırken...
